Ogród we wrześniu

Wrzesień to początek przygotowań do przyszłego sezonu w ogrodzie, a z drugiej strony najbardziej obfity w plony czas w ciągu roku. Owoce i warzywa z własnych grządek są gotowe do zbioru, kwiaty jeszcze kwitną, drzewa szeleszczą wciąż liśćmi.

Wrześniowy ogród jest piękny, dostojny i bogaty. Nawet niepewna pogoda i pierwsze chłody nie mogą zepsuć tego wspaniałego wrażenia.

Kwiaty i rośliny ozdobne

W ogrodzie we wrześniu cieszyć się można pięknem licznych jesiennych kwiatów – z tym okresem kojarzymy przede wszystkim astry, chryzantemy, aksamitki, zimowity, dalie, dzielżan, wrzosy i wrzośce, jesienne odmiany krokusów oraz zawilców. Pod koniec lata sadzimy cebulki wiosennych kwiatów, m.in. czosnki ozdobne, kosaćce, hiacynty, krokusy, narcyzy, przebiśniegi (śnieżyczki), pustynniki, szafirki, śnieżyce, tulipany, zawilce. Można też siać rośliny jednoroczne, którymi chcielibyśmy cieszyć się w przyszłym roku – najlepsze gatunki to czarnuszka, chaber, maczek kalifornijski, nagietek czy ostróżka.  Poza tym we wrześniu można też dzielić i przesadzać niektóre byliny, szczególnie te, które kwitną wczesnym latem. Z kolei kłącza i cebulki roślin wrażliwych na mróz, odmian egzotycznych i delikatnych trzeba wykopać po sezonie wegetacyjnym i przenieść do pomieszczenia o temperaturze zawsze przekraczającej nieznacznie 0 stopni. Przekwitłe rośliny, które zakończyły wegetację, przeznaczamy na kompost, uprzednio zebrawszy z nich nasiona, jeśli chcemy cieszyć się ich pięknem w ogrodzie w kolejnych latach.

Owoce, warzywa, zioła

Obfitość plonów w ogrodzie właśnie teraz osiąga apogeum – cieszymy się zarówno z ziół, jak i owoców i warzyw. Zbieramy we wrześniu ogórki, fasolę, bób, cukinię, paprykę, pomidory, oberżynę, marchew, pietruszkę, selery, buraki, oraz czosnek i cebulę, a także kalafiory, kapustę, sałatę, brokuły, kalarepę i rzodkiewkę.  Wrzesień to również czas wykopków.

<

Na drzewach owocowych dojrzewają już największe skarby jesieni – jabłka, gruszki, śliwki i orzechy. Owoce przeznaczone na przetwory można strząsać lub strącać z drzew, jednak te które mają przezimować w spiżarni, wymagają delikatniejszego traktowania i ostrożnego zrywania, inaczej nie będą się nadawać do długiego przechowywania. Jesienią zdarzają się drugie zbiory malin, truskawek, poziomek, owocują także jeżyny. Czekaja nas też ostatnie zbiory ziół – trzeba jednak być przygotowanym na to, że rośliny będą schły we wnętrzach lub nawet trzeba będzie je dosuszyć na kaloryferach bądź w suszarkach elektrycznych.

Prace porządkowe i pielęgnacyjne

Rośliny, które zakończyły wegetację, przeznaczamy na kompost. Jeśli chcemy ponownie cieszyć się ich pięknem w ogrodzie, uprzednio zbieramy z nich nasiona,. Nasiona można przechowywać od 2 do 4 lat. Trawnik rośnie już zdecydowanie wolniej niż wiosną i latem – można kosić  go raz na 10–15 dni. Żywopłotu do zimy nie będziemy już regulować, by przyrosty miały czas zdrewnieć przez nadejściem mrozów.

<

Zbieramy owoce spod drzew, grabimy też regularnie opadające liście. Drzewa owocowe pozbawiamy zbyt wybujałych przyrostów – skracamy gałęzie o około 1/3, z brzoskwiń usuwamy owocujące w tym roku pędy. Przekopujemy zwolnione grządki – gleba stanie się bardziej przepuszczalna, a zimujące w niej szkodniki przynajmniej częściowo zginą od mrozu. We wrześniu można sadzić w ogrodzie rośliny liściaste, w tym drzewa i krzewy owocowe, a także rośliny iglaste odporne na mróz, m. in. jodły, świerki, żywotniki, sosny i modrzewie. Jeśli nie chcemy przekopywać grządek, teraz warto posiać na nich ozimy nawóz zielony – żyto lub rzepak. Rośliny z balkonów i tarasów przed końcem miesiąca trzeba przenieść z powrotem do wnętrz, żeby nie zmarzły. [zdjęcia: Zanastardust, brankomaster, darkpatator]